Cynllun Ynni Ardal Leol Castell-nedd Port Talbot (LAEP)
Fel pob sir yng Nghymru, mae Castell-nedd Port Talbot wedi datblygu Cynllun Ynni Ardal Leol (LAEP), sef map ffordd uchelgeisiol sy'n amlinellu sut y gallai'r sir symud tuag at system ynni sero net erbyn 2050.
Lluniwyd y cynllun hwn mewn cydweithrediad â phartneriaid lleol allweddol, gan gynnwys busnesau a sefydliadau cymunedol, gan gydnabod y bydd cyflawni gostyngiadau ystyrlon mewn allyriadau carbon yn gofyn am weithredu a chefnogaeth ar y cyd gan bob rhan o'n cymunedau.
Mae'r LAEP yn edrych yn gynhwysfawr ar bob agwedd ar ein system ynni - o gynhyrchu ynni a chludiant, i effeithlonrwydd adeiladau, gwresogi, rhwydweithiau ynni, a phrosesau diwydiannol.
Mae'r Cynllun Ynni Ardal Leol (LAEP) yn ceisio annog dulliau fforddiadwy ac effeithlon o gynhyrchu, dosbarthu a storio ynni, a hynny i gyd wrth leihau allyriadau carbon. Mae hefyd yn anelu at gryfhau diogelwch a gwydnwch ynni, gostwng costau ynni, a chefnogi datblygiad seilwaith sy'n cyd-fynd ag anghenion ein cymunedau yn y dyfodol.
LAEP ar gyfer CnPT
Mae'r map hwn yn tynnu sylw at rai o'r ardaloedd a'r mesurau datgarboneiddio a allai ddigwydd ynddynt.
Lawr lwythwch Gynllun Ynni Ardal Leol Castell-nedd Port Talbot.
Beth alla i wneud gartref?
I helpu Castell-nedd Port Talbot i ddadgarboneiddio a gwella effeithlonrwydd ynni eich cartref, gallwch:
- gwella inswleiddio eich cartref i leihau'r galw am ynni
- gosod goleuadau ac offer sy'n effeithlon o ran ynni
- newid o nwy neu olew i ddewisiadau amgen mwy gwyrdd fel pwmp gwres
- gosod gwefrydd cerbyd trydan i alluogi'r newid i gerbyd trydan
- gosod paneli ffotofoltäig solar i gynhyrchu trydan a hefyd batri i storio ynni a gynhyrchir
- gosod mesurydd Clyfar i'ch galluogi i fanteisio ar dariffau sy'n eich gwobrwyo am ddefnyddio ynni y tu allan i'r galw brig
- gosod paneli thermol solar i ddarparu dŵr poeth
Gallai'r mesurau hyn hefyd arbed arian i chi ar eich biliau ynni.
Beth alla i wneud yn waith?
Datblygu cynllun lleihau carbon i helpu i leihau allyriadau carbon eich gweithle. Bydd cynllun lleihau carbon yn edrych ar:
- eich cludiant a sut y gallwch chi drawsnewid i gerbydau allyriadau isel a sero
- sut rydych chi'n rheoli gwastraff
- effeithlonrwydd ynni eich adeiladau
- o ble mae eich ynni'n dod
- ffynhonnell gyfrifol o nwyddau a gwasanaethau o'ch cadwyn gyflenwi
Gallwch defnyddio eich cynllun i:
- nodi ffynonellau allyriadau
- gosod targedau lleihau
- gweithredu camau i leihau allyriadau nwyon tŷ gwydr
Beth all fy nghymuned wneud?
Dewch ynghyd â'ch cymdogion i ffurfio grŵp cymunedol. Mae grwpiau cymunedol sy'n:
- gosod paneli solar, gwefrau cerbydau trydan a batris mewn adeiladau cymunedol i leihau costau rhedeg neu ddarparu incwm
- gosod tyrbinau gwynt i ddarparu ynni rhatach i aelodau a buddion i'r gymuned leol
- darparu cyngor ar ynni a chyngor ar ôl-osod i'w cymuned leol
- ymgyrchu dros lwybrau teithio llesol
- darparu cyfleoedd rhannu ceir
Y cyfleoedd a'r manteision
Rhwydweithiau
Mae'r LAEP yn helpu gweithredwyr grid:
- i gynllunio buddsoddiadau
- datgloi capasiti i gefnogi cysylltiad amserol prosiectau ynni adnewyddadwy newydd
- diwallu'r galw cynyddol am drydan sydd ei angen ar gyfer Net Sero.
Effeithlonrwydd ynni adeiladau
Mae gwella inswleiddio ac awyru yn gwneud adeiladau'n:
- gynhesach
- fwy fforddiadwy i'w gwresogi
- iachach i fyw ynddynt
Mae ôl-osod cartrefi a gweithleoedd hefyd yn creu swyddi ac yn ysgogi'r economi leol.
Systemau gwresog
I gyrraedd Net Zero, mae'n rhaid i ni newid o foeleri nwy ac olew i wresogi carbon isel fel pympiau gwres a rhwydweithiau gwres trefol. Mae hyn yn cynnig cyfleoedd mawr i'r gadwyn gyflenwi leol, os ydym yn buddsoddi mewn uwchsgilio'r gweithlu rhanbarthol.
Anghenion buddsoddi
Bydd cyflawni system ynni Net Sero erbyn 2050 yn gofyn am fuddsoddiad cyhoeddus a phreifat sylweddol ar draws yr holl feysydd hyn.
Adnoddau
Cynllun Inswleiddio Prydain Fawr
Efallai y byddwch yn gallu cael inswleiddio am ddim neu'n rhatach i leihau biliau ynni eich cartref- https://www.gov.uk/apply-great-british-insulation-scheme
Ynni Cymunedol Cymru
Sefydliad sy'n cefnogi cymunedau lleol i gyflawni prosiectau ynni adnewyddadwy - https://ynnicymunedol.cymru/
Cartrefi Gwyrdd Cymru
Mae Cartrefi Gwyrdd Cymru yn fenter gan Lywodraeth Cymru, wedi'i chynllunio i gefnogi perchnogion tai cymwys i wneud gwelliannau effeithlon o ran ynni i'w cartrefi - https://developmentbank.wales/green-homes-wales
