Cytundeb mabwysiadu

Fel rhan o Atodlen 3 o Ddeddf Rheoli Llifogydd a Dŵr 2010 mae gan y Corff Cymeradwyo SDCau (CCS) o dan adran 17 ddyletswydd i fabwysiadu ar yr amod bod y SDCau adeiledig yn bodloni’r Safon Genedlaethol fel y’i cyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru ac unrhyw feini prawf dylunio lleol yn y CCS.

Yn Atodlen 3 mae nifer o eithriadau i’r SDCau sy’n cael eu mabwysiadu gan y CCS:

System ddraenio a adeiladwyd o dan adran 114A o Ddeddf y Diwydiant Dŵr 1991.
I unrhyw ran o system ddraenio sy’n ffordd a gynhelir yn gyhoeddus neu’n dod yn ffordd a gynhelir yn gyhoeddus. O dan adran 63 o Ddeddf Ffyrdd Newydd a Gwaith Stryd 1991 bydd ffyrdd sydd â nodweddion Suds fel rhan o’u system ddraenio yn cael eu hystyried yn ‘strydoedd ag anawsterau peirianyddol arbennig’. (Adran 27)
Nid yw'n berthnasol i system ddraenio sydd wedi'i dylunio i ddarparu draeniad ar gyfer un eiddo yn unig.

Bydd nifer o amodau yn cael eu gosod gyda’r caniatâd a roddir ac fel rhan o’r rhain bydd angen i’r datblygwr a’r tirfeddiannwr ymrwymo i gytundeb cyfreithiol ar gyfer mabwysiadu’r SDCau yn y dyfodol ac unrhyw hawddfreintiau sydd eu hangen cyn i waith ddechrau ar y safle.

Bydd y cytundebau'n cael eu llunio gan ddefnyddio Adran 2 o Ddeddf Llywodraeth Leol 2000 ac adran 111 o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972. O fewn y cytundeb bydd angen symiau gohiriedig yn unol â'r amodau a osodwyd.

Mae’n bwysig nodi y bydd angen cytundeb cyfreithiol cyn rhoi caniatâd ar gyfer cynlluniau SDCau sydd i’w mabwysiadu o dan Atodlen 3.

Symiau gohiriedig

Yn y cytundeb ac amodau mabwysiadu gofynnir am swm o arian a elwir yn swm gohiriedig ar gyfer cynnal a chadw unrhyw systemau draenio cynaliadwy yn y dyfodol a fydd yn cael eu mabwysiadu gan y CCS neu'r Awdurdod Priffyrdd. Bydd y rhain yn cael eu cyfrifo gan ddefnyddio fformiwla CCS ar gyfer symiau gohiriedig.

Bydd y systemau draenio cynaliadwy yn cael eu mabwysiadu gan y CCS ond nid yr elfennau sy’n ffurfio rhan o’r system ddraenio priffyrdd lle mae’r ffordd i fod yn gyhoeddus i’w chynnal a’i chadw, a bydd yr Awdurdod Priffyrdd yn mabwysiadu’r rhan honno o’r system ddraenio gynaliadwy yn yr achos hwnnw.

Bydd y swm gohiriedig yn cael ei gyfrifo gan ddefnyddio cyfraddau’r CCS i wneud y gwaith cynnal a chadw, fel y pennir gan gynllun cynnal a chadw y cytunwyd arno fel rhan o gymeradwyaeth y CCS. Bydd y swm sydd ei angen yn amod ac yn rhan o'r cytundeb cyfreithiol wrth fabwysiadu unrhyw system ddraenio gynaliadwy.

Symiau gohiriedig ar gyfer cynnal a chadw yn y dyfodol

Mae sicrhau mecanwaith ariannu cynaliadwy ar gyfer oes y datblygiad yn un o amcanion allweddol y Corff Cymeradwyo SDCau (CCS). Mae’r CCS yn gyfrifol am reoli a chynnal asedau SDCau ar ôl iddynt gael eu mabwysiadu. Felly mae swm gohiriedig yn ceisio sicrhau bod gan y CCS yr adnoddau i dalu am gynnal a (lle bo’n briodol) amnewid yr asedau y mae wedi’u mabwysiadu. Bydd effeithiolrwydd SDCau a'r buddion lluosog cysylltiedig yn dibynnu ar waith cynnal a chadw priodol.

Er mwyn sicrhau cysondeb ledled Cymru, mae’r defnydd o ganllawiau safonol y diwydiant “Symiau Gohiriedig ar gyfer Cynnal Asedau Seilwaith” a baratowyd gan y CSS (Cymdeithas y Syrfewyr Sirol), i’w ddefnyddio i gyfrifo symiau gohiriedig ar gyfer yr holl asedau draenio sy’n cael eu mabwysiadu gan y CCS, boed hynny drwy gytundeb S38 neu gytundeb cyfreithiol pwrpasol am oes y datblygiadau (60-120 mlynedd).

Mae cyfrifo swm gohiriedig yn cynnwys ystyried:

amcangyfrif o gost cynnal a chadw cyfnodol yr ased i'r ased a fabwysiadwyd e.e. bob chwe mis. Mae llawlyfr SDCau yn rhoi gwybodaeth ddefnyddiol am yr elfen hon.
ei gost adnewyddu neu amnewid yn y dyfodol (e.e. mae gan balmant athraidd oes dylunio o 20 mlynedd, dros oes y datblygiad gallai hyn arwain at 3 gwaith adnewyddu).
hyd y mae angen y swm. Mae Cymdeithas y Cyfarwyddwyr Cynllunio a Thrafnidiaeth yn argymell y dylid cyfrifo symiau gohiriedig ar gyfer strwythurau i gwmpasu cyfnod o 120 mlynedd ac y dylai’r cyfnod ar gyfer eitemau eraill fod yn 60 mlynedd (yn y bôn holl oes y datblygiad).
y gyfradd llog flynyddol effeithiol a fydd yn rhoi adenillion ar y swm a fuddsoddwyd cyn ei wariant ar ôl i effeithiau chwyddiant gael eu cymryd i ystyriaeth (a elwir yn gyfradd ddisgownt tua 2.2%).

Argymhellir defnyddio’r canllawiau CSS i roi dealltwriaeth gyffredin i ddatblygwyr a’r CCS wrth ymrwymo i gytundebau S278 ac S38 Highway neu gytundebau CCS pwrpasol.