Canllaw i denantiaid preifat
Tenant preifat yw rhywun sy'n talu rhent am y cartref y maent yn byw ynddo i landlord.
Gall landlord fod yn:
- person
- cymdeithas dai
- cwmni
Budd-dal Tai
Mae'n “fudd-dal prawf modd” - rydym yn gwirio sefyllfa ariannol person i weld faint o help y gallant ei gael.
Bydd ceisiadau newydd am gymorth costau tai i bobl o oedran gweithio nawr ar gyfer Credyd Cynhwysol.
Cyfradd
Bydd faint o Fudd-dal Tai a gewch yn dibynnu ar:
- eich incwm, cynilion a buddsoddiadau
- nifer y bobl yn eich cartref
- cyfradd priodol y Lwfans Tai Lleol
Taliadau
Byddwn fel arfer yn talu budd-daliadau o'r dydd Llun ar ôl i ni dderbyn eich ffurflen gais.
Hawliwch fudd-dal tai cyn gynted â phosibl. Ni fydd yn cael ei dalu o ddyddiad cynharach oni bai bod rheswm arbennig.
Os byddwch yn methu'r dyddiad cau, rhaid i chi ofyn am ôl-ddyddio yn ysgrifenedig ac egluro pam na wnaethoch chi wneud cais mewn pryd. Os oes gennych reswm dilys, byddwn yn ystyried ôl-ddyddio'ch budd-dal fesul achos.
Fel arfer, ni allwch gael Budd-dal Tai nes i chi symud i'ch cartref newydd, felly bydd angen i chi dalu'r rhent eich hun tan hynny. Fodd bynnag, mae yna eithriadau, felly mae'n werth gofyn i'r tîm budd-daliadau am gymorth.
Oedolion sydd yn agored i niwed
Byddwn yn talu eich budd-dal tai i'ch cyfrif banc bob pythefnos, ar ôl i'r pythefnos fynd heibio. Ni allwch ddewis ei gael wedi'i anfon at eich landlord mwyach.
Os ydym yn credu na fyddwch yn talu eich rhent neu fod gennych drafferth gydag arian, efallai y byddwn yn ei dalu'n syth i'ch landlord yn lle.
Os ydych yn credu na allwch reoli eich arian, gallwch ofyn i ni am help. Bydd angen i chi lenwi ffurflen a rhoi prawf i ni. Mae hyn yn ein helpu i benderfynu a ddylem eich galw'n 'agored i niwed' a thalu eich rhent yn syth i'ch landlord.
Mae pobl a allai fod yn 'agored i niwed' yn cynnwys:
-
y rhai â phroblemau dysgu
-
trafferthion ariannol mawr
-
anableddau corfforol
Hawlio Budd-dal Tai
Rhaid i chi, eich partner, neu rywun sy'n gweithredu ar eich rhan lenwi'r ffurflen gais am Fudd-dal Tai.
Dychwelwch y ffurflen wedi'i chwblhau ar unwaith i un o'r swyddfeydd canlynol:
- Yr Adran Budd-daliadau, CBS Castell-nedd Port Talbot, Canolfan Ddinesig, Castell-nedd, SA11 3QZ
- Yr Adran Budd-daliadau, CBS Castell-nedd Port Talbot, Canolfan Ddinesig, Port Talbot, SA13 1PJ
Os oes angen help arnoch gyda'r ffurflen, gallwch alw i mewn i unrhyw un o'r swyddfeydd uchod a bydd swyddog yn eich helpu i wneud eich cais.
Os na allwch ddod atom ni, cysylltwch â'r tîm budd-daliadau a byddwn yn trefnu ymweliad cartref.
Prawf i'w gyflwyno gyda'r ffurflen gais
Fel arfer bydd angen i ni weld:
- dau ddarn o dystiolaeth sy'n profi eich hunaniaeth
- un ddogfen sy'n dangos eich rhif Yswiriant Gwladol (a rhif eich partner, os oes angen)
- prawf o'ch holl incwm
- prawf o'ch holl gynilion a buddsoddiadau
- prawf o incwm unrhyw un sy'n byw gyda chi nad yw'n dibynnu arnoch chi'n ariannol
Mae'r ffurflen gais yn rhoi manylion i chi am y math o dystiolaeth rydym yn ei derbyn.
Dylech wneud eich cais cyn gynted ag y gallwch. Os nad oes gennych unrhyw dystiolaeth ategol pan fyddwch yn gwneud eich cais, gallwch ei hanfon yn nes ymlaen. Mae'n rhaid i ni dderbyn y dystiolaeth hon o fewn un mis calendr i'r dyddiad y gwnaethoch eich cais.
Os na fyddwch yn darparu'r wybodaeth sydd ei hangen arnom i brosesu eich cais, bydd oedi cyn talu eich budd-dal.
Cynilion a Chyfalaf
Rhaid i chi ddweud wrthym am eich holl gynilion a buddsoddiadau.
Mae enghreifftiau’n cynnwys:
- Yr arian sydd gennych mewn cyfrif banc neu gymdeithas adeiladu (hyd yn oed os yw eich cyfrif wedi'i orddrafftio)
- Tir neu eiddo rydych chi'n berchen arno, heblaw am y cartref rydych chi'n byw ynddo
- Stociau a chyfranddaliadau
- Bondiau premiwm
- Tystysgrifau cynilo cenedlaethol
- Cyfrifon ISA
- Cyfrifon Swyddfa Bost
Effaith cynilion a chyfalaf ar fudd-daliadau
Os ydych chi wedi cyrraedd oedran pensiwn, ni fydd y £10,000 cyntaf yn cyfrif.
Os cewch Gredyd Gwarant gan y Gwasanaeth Pensiwn, nid yw'r terfyn cynilo o £16,000 yn berthnasol. Gallwch barhau i gael budd-daliadau hyd yn oed os yw eich cynilion dros y swm hwn.
Nid yw rhai mathau o gynilion a buddsoddiadau yn cyfrif wrth gyfrifo eich buddion. Am ragor o fanylion, cysylltwch â'r Adran Budd-daliadau.
Newid mewn amgylchiadau
Os ydych chi'n hawlio budd-dal tai ac mae rhywbeth yn eich bywyd yn newid, rhaid i chi ysgrifennu i ddweud wrthym ni. Hyd yn oed os byddwch chi'n dweud wrth yr Adran Gwaith a Phensiynau, mae angen i chi ddweud wrth y tîm Budd-dal Tai hefyd.
Mae’r canlynol yn enghreifftiau o newidiadau y mae’n rhaid i chi roi gwybod amdanynt:
- rydych chi'n rhoi'r gorau i neu'n dechrau derbyn cymhorthdal incwm / lwfans ceisio gwaith
- rydych chi'n stopio neu'n dechrau gweithio
- newidiadau i'ch cartref (er enghraifft, os bydd rhywun yn symud i mewn neu allan)
- eich bod yn gadael yr eiddo
- mae swm eich cynilion a'ch buddsoddiadau yn newid
- mae gennych chi newid yn eich incwm
- mae gan rywun sy'n byw gyda chi (fel mab neu ferch sydd wedi tyfu i fyny) newid yn eu harian. Gelwir y person hwn yn ‘annibynnydd’.
Nid rhestr gyflawn yw hon. Gall llawer o newidiadau eraill yn eich bywyd newid eich budd-dal hefyd. Os bydd rhywbeth yn newid ac nad ydych chi'n siŵr, dywedwch wrth y tîm Budd-daliadau. Byddwn yn gwirio ac yn rhoi gwybod i chi.
Lwfans Tai Lleol
O 7 Ebrill 2008 ymlaen, byddwn yn talu'r Lwfans Tai Lleol i unrhyw un sydd:
- gwneud cais newydd
- newid ei gyfeiriad
- yn cael toriad yn ei hawliad Budd-dal Tai
Bydd y Lwfans Tai Lleol a ddefnyddir i gyfrifo eich budd-dal yn dibynnu ar:
- eich oedran
- oedran a nifer y bobl yn eich cartref
Mae swm y Lwfans Tai Lleol a gewch yn dibynnu ar faint o ystafelloedd gwely sydd eu hangen arnoch chi a'ch teulu.
Un ystafell wely ar gyfer:
- pob cwpl sy'n oedolion
- unrhyw oedolyn arall dros 16 oed
- unrhyw ddau o blant o dan 10 oed
- unrhyw ddau o blant o'r un rhyw rhwng 10 a 15 oed
- unrhyw blentyn arall
Os ydych chi'n sengl ac o dan 35 oed, byddwch chi'n cael y gyfradd llety a rennir o'r Lwfans Tai Lleol.
Mae'r gyfradd hon hefyd yn berthnasol i bobl sengl neu gyplau sy'n dewis byw mewn tai a rennir.
Enghraifft 1
Bydd angen cyfradd dwy ystafell wely o'r Lwfans Tai Lleol ar gwpl sydd â mab 8 oed a merch 6 oed. Un ystafell i'r cwpwl ac un ystafell i'r plant gan fod y ddau o dan ddeg oed.
Enghraifft 2
Bydd angen cyfradd 3 ystafell o Lwfans Tai Lleol ar riant sengl gyda mab 11 a merch 14 oed. Un ar gyfer y rhiant sengl, un ar gyfer y mab ac un ar gyfer y ferch gan fod y plant dros ddeg oed ac o ryw wahanol.
Apêl
Nid oes hawl i apelio.
Y rheswm am hyn yw y gallai newid faint o arian y mae pobl eraill yn ei gael, hyd yn oed os ydynt yn hapus â'u lwfans eu hunain.
Mae'r Lwfans Tai Lleol yn llai na'r rhent a godir arnaf
Mae'n rhaid i chi dalu'r arian ychwanegol os nad yw'ch budd-dal tai yn talu'ch holl rent.
Mae'r Lwfans Tai Lleol yn uwch na'r rhent a godir arnaf
Gordaliad Budd-dal Tai
Gordaliad o Fudd-dal Tai yw pan fyddwch yn cael budd-dal nad oes gennych hawl iddo. Er enghraifft, os na fyddwch yn dweud wrthym am newid pan fydd yn digwydd, efallai y byddwn yn parhau i roi gormod o fudd-dal i chi nes i ni gael gwybod.
Os ydych chi'n dal i gael Budd-dal Tai ac wedi cael gormod o arian o'r blaen, byddwn ni'n rhoi llai i chi bob wythnos nes bod y cyfan wedi'i ad-dalu. Y llywodraeth sy'n penderfynu faint allwn ni ei gymryd bob wythnos, a gall y swm hwn newid bob blwyddyn.
Talu
Drwy'r post
Gallwch anfon eich siec, wedi'i gwneud allan i 'CBS Castell-nedd Port Talbot', i:
Cyfarwyddwr Cyllid a Gwasanaethau Corfforaethol
Cyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot
Canolfan Ddinesig
Castell-nedd
SA11 3QZ
Ysgrifennwch eich rhif cyfeirnod ar gefn eich siec.
Mewn swyddfa bost
Os ydych chi eisiau talu mewn swyddfa bost, cysylltwch â'r Adran Gordaliadau ar 01639 686839. Byddan nhw'n rhoi cerdyn talu i chi lle bydd angen i chi fynd ag ef i'r swyddfa bost wrth wneud taliad.
Ar-lein
Os oes gennych gerdyn debyd, gallwch wneud taliad ar-lein.
Wrth dalu, cofiwch gael eich bil gyda chi oherwydd bydd angen eich rhif cyfeirnod arnoch.
Dros y ffôn
Gallwch ddefnyddio'ch cerdyn debyd i dalu unrhyw bryd drwy ffonio 0161 622 6919. Wrth dalu, cofiwch gael eich bil gyda chi gan y bydd angen eich rhif cyfeirnod arnoch.
Drwy orchymyn sefydlog
Gan BACS
Gall cwmnïau a sefydliadau dalu drwy BACS. Cysylltwch â'r Adran Gordaliadau ar 01639 686839 am fwy o fanylion.
Yn methu fforddio talu
Gallwn wneud trefniant i chi ad-dalu'r gordaliad mewn rhandaliadau.
Os ydych chi eisiau ad-dalu’r arian mewn symiau bach, penderfynwch faint allwch chi ei dalu a ffoniwch ni ar 01639 686839 i’w drafod.
Cymorth arall sydd ar gael
Efallai y cewch help ychwanegol os nad yw’ch budd-dal tai yn ddigon i dalu’ch holl rent.
Mae Taliad Tai Dewisol ar gyfer:
- pobl sydd â phroblemau ariannol difrifol
- sydd ag amgylchiadau eithriadol
- angen cymorth ychwanegol i dalu eu rhent
I wneud cais am daliad dewisol, mae angen i chi lenwi ffurflen i ddangos faint o arian rydych chi'n ei gael a'i wario. Cysylltwch â'r Adran Budd-daliadau am holiadur.
Cysylltwch â ni
Ein horiau agor yw dydd Llun i ddydd Iau 8:30am i 5pm, a dydd Gwener 8:30am i 4:30pm, oni nodir yn wahanol.
Oriau agor y dderbynfa yng Nghanolfannau Dinesig Castell-nedd a Phort Talbot yw dydd Llun i ddydd Gwener 9:00am i 4:30pm.
